TOPLUMUN DEPREM BİLİNCİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE DEPREM MÜZELERİNİN ÖNEMİ TAYVAN ÖRNEĞİ

Gelişmiş bir toplum olabilmenin en önemli gereklerinden biri de geçmişte yaşanmış afetlerde tecrübe edilen hatalardan ve eksikliklerden ders alarak, gelecekte yaşanacak afetlerde benzer hataları tekrarlamayıp, hazırlıklı olmaktır. Bunu başarabilen toplumlar, afetlere karşı dirençlidir ve oluşan zararları büyük travmalar yaşamadan kolaylıkla atlatabilmektedir. Maalesef, geçmişte yaşanmış deprem gibi doğal afetler karşısında ülkemizin başarılı bir sınav vermediği birçok kez tecrübe edilmiştir. Her ne kadar depreme dayanıklı olmayan yapı stoku, altyapı yetersizlikleri, plansızlık gibi birçok neden toplumun deprem direncini olumsuz yönde etkilese de, toplumun deprem direncinin sınırlı seviyede kalmasının belki de en önemli nedeni toplum bireylerinin yeterli seviyede deprem bilincine sahip olamamasından kaynaklanmaktadır. Toplumun farklı yaş gruplarındaki ve kademelerindeki bireylerinin özellikle deprem öncesi, anı ve sonrası için yapılması gerekenleri çok iyi şekilde özümsemiş olması ve uygulaması, deprem dirençli bir toplum oluşturmanın başlıca şartını oluşturmaktadır. Bu durumun sağlanabilmesi de toplumun deprem bilincine sahip olmasından geçmektedir. Bunu kolay bir şekilde sağlamanın en iyi örneklerinden biri ise deprem müzeleridir. Tayvan örneğinde olduğu gibi 1999 Chi-Chi Depremi’nde ileri seviyede hasar almış bir okul kampüsü deprem müzesine çevrilmiştir. Kampüste bulunan hasarlı ve kısmen yıkılmış binalar yapısal olarak desteklenerek sergilenmektedir. Böylelikle hasarlı binaların içerisine girilerek geçmişte yapılmış yapısal ve yapısal olmayan hatalar gelecek nesillere aktarılmaktadır. Hasarlı yapı elemanlarının yanı sıra, depremin meydana geliş mekanizması, depreme dayanıklı tasarım ilkeleri, deprem öncesinde, anında ve sonrasında yapılması gerekenler gibi daha birçok konu kolay anlaşılır örnek ve uygulamalarla müzede anlatılmaktadır. Tayvan örneğinde olduğu gibi benzer bir örneğin ülkemizde de bulunmasının toplumun deprem bilincinin artırılmasında önemli bir rol oynayacağı aşikardır. Dolayısıyla, benzer ya da daha geliştirilmiş deprem müzelerinin ülkemize kazandırılması, toplum bilincinin artırılmasına yönelik çok olumlu bir katkı olacaktır.